त, थ

त



त the fifteenth consonant of Dakshini Marathi. दक्षिणी मराठिच पंध्रावां व्यंजन॑.

तकरार n  dispute. an issue. controversy. विवाद. uis शेदारल॑ घरचाच॑ बांधोटी थोड पुढे आलतरीन उगच कसाला तकरार म्हणून मझ मित्र त्यंच विरोध केल॑ नाही.

तक्काळि n  tomato. संपाकाला उपयोग कराच एक फळ. Note :- from Tamil. uis दक्षिण-अमेरिका मूल-झाड तक्काळीला पाव्हून यूरोपाच लोके ते एक विष फल म्हणींगट्ले. नंतरच कळ्ळ॑ ते एक चोक्कोट भाजी म्हणून.

तगट n  metal sheet. धातूंत॑ / लोहेंत केलते पत्तल साधन॑. तगड.

तगड n  metal sheet. धातूंत॑ / लोहेंत केलते पत्तल साधन॑. तगट. uis (1) जुने काळास्क॑ अत्ता अग्गीन छप्पराच व॑र कवल घालणे नाही. तज बद्दिल कवलाच आकारांतच तगडांत॑ केलते साधन घालतात॑. (2) अगाऊच काळांत येत होतते मोटर कारांच तगड दांडग जाड होते. पण, अत्ता याच कारांत तगट फार पत्तळ असते अणी त्यामळे सुलभांत॑/सुलुभान पोंचा पडते.

तज pron  his. ते मनुषाला संबंध झालते. ; त्याचा in sm.

तज pron  its. ते वस्तूला संबंध झालते ; त्याचा in sm.

तज-तज adj  belonging to each of it respectively. अमुक-अमुक वस्तूच॑/कार्याच॑. uis तज-तज कपाळांत॑ काय लिवलाहेकी तेच होयाल जात॑. उगेच चिंता करून प्रयोजन नाही.

तज-तज adj  belonging to each of those persons respectively (used in second person singular). अमुक-अमुक मनुषाच॑ (एकवचन॑ प्रयोग). uis तज-तज काम तो-तोच करींगाम॑. वेगळ॑ कोणीन सहायाला येईनात.

तट n  shore of a river or sea. समुद्राच की नदीच की कांठ. uis समुद्राच तटांत असाच ठिकाण अग्गीन जातां-जातां "ग्ळोबल-वार्मिंग" होताना पाणींत बुडूनजाईल म्हणून सांगतात॑.

तट्टी n  a screen made of reed, cane, rattan etc. बेताच पर्दा ; ताटी in sm. uis उन्हाळाच महिनांत खिड्कीला अग्गीन खस-तट्टी बांधून तला पाणी घालत असलतर॑ थोडक खोली अग्गीन हिंस होईल॑. 

तडकणे vi  to trip over. to stumble. पांय अडकून पडणे. uis वाटेंत पडलसाच थोर धोंडा सरकिवून ठिवल नाहीतर॑ कोणतरीन तडकून पडतील॑.

तडकणे vt  to block. अडव॑ करिवणे. uis मोट्ठ॑-मोट्ठ॑ "डॅम" बांधून नदीच पाणी तडकून ठिवून नंतर॑ कालवा वाटी कृषीला उपयोग करणेकी, "एलेक्ट्रिसिटी" उत्पन्न करणेकी सध्याला बर वाटेलतरीन, जातां-जातां असल॑ काम प्रकृतीला फार नाश करल॑ म्हण्याचांत॑ थोडकपणीं संदेह नाही.   

तडकून पडणे vt  to stumble and fall. लंबडून पडणे. पांय अडकून पडणे. uis अम्च देशांत पोणावांटा बीद॑ उमाट-बधकळ असते. पाह्यिंगून चालल॑ नाहीतर॑ अम्ही तडकून पडओं.

तडकून-पिडकून fig  to stumble along through blunder after blunder. चूकाव॑र चूक करूनतरीन सांभाळींगून जाणे. uis मंद-बुद्धीच पोर झालते-करतां वाचणेंत तो षानपण॑ काहीं दाखिवला नाहीतरीन, तडकून-पिडकून कसकी परीक्षा जिंत्तोनटाकला. 

तडमारणे  vt  to become jittery. to become nervous. धैर्य उणे होणे. धैर्य उणे होऊन कांपणे. मन्न अस्वस्थ होणे. Note :- from Tamil.
uis सांगाच विषय खर॑ असलतर॑ गोष्टि सुलभान तोंडांत्सून बाहेर येईल. तेच लटक सांगताना कोण असलतरीं तडमारतील॑.

तडाग n  lake. सरोवर. एरी (Tamil). पाणीच कुंड. uis भारतांत॑ थोर-थोर नदी अणी पर्वत आग्गीन आहेतरीन, थोर तडाग नाही.

तत्काळ adv  at that time. immediately. तक्षण॑. तम्हाच. uis दिडीरशी ट्रेनाच प्रयाण कराला तत्काळ टिकट विकतात तरीन, ते पणीन एक दिवसाच पुढेच कराम॑. मग, कां तला "तत्काळ टिकट" म्हणून सांगतात, हे कळत नाही मला.

तत्त॑ adv  there. तथे. तेथे. तिकडे. ते ठिकाणी. ते ठामी ; तिथे/तेथे in sm.

तत्त॑-तत्त॑ adv  in all those places respectively. तथे-तथे. तेथे-तेथे. तिकडे-तिकडे. अमुक-अमुक ठिकाणी.

तथे adv  there. तत्त॑. तेथे. तिकडे. ते ठिकाणी. ते ठामी ; तिथे/तेथे in sm.

तथे-तथे adv  in all those places respectively. तत्त॑-तत्त॑. तेथे-तेथे. तिकडे-तिकडे. अमुक-अमुक ठिकाणी.

तत्तारी adj  (a person) given to improper conduct. वंगळ॑ वागणार. uis तिज दाल्लाच तत्तरिपण॑ सोसाल होयनास्क॑ तिन॑ माहेराला परतून (पर्तून) गेली.

तत्व n  principle. essence of the matter. मूल॑ अर्थ. uis श्री मध्वाचार्यांत द्वैत तत्वाच एक मुख्य आधार आहे पंचभेद.
 
तत्वज्ञानी n  philosopher. तत्वज्ञानाच पंडित. uis भारताच दुसर॑ राष्ट्रपती सर्वेपल्ली राधाक्रिष्णन एक थोर तत्वज्ञानी होते.

तत्वज्ञान॑ n  philosophy. ब्रह्मज्ञान॑. uis हिंदू धर्माच अग्गि मुख्य तत्वज्ञानाचीं आधार ब्रह्मसूत्र अणी उपनिषद हे दोनीन आहे.

तत्क्षण॑ adv  instantly. तत्काळ॑. कार्य होतानच॑. समेच ; तत्क्षणी in sm. uis मी साळेच खोलीच आंत वेघत असताना पंतोजी मझ॑ लोंकाला हाक्का मारत असाच ऐकलों. तक्षण मला काहीं सुचल नाही. नंतर॑ विचारताना कळ्ळ॑, घरांत कराला देलते अभ्यास तो पूरा केल नाही म्हणून. 

तथास्तु adv  so be it. तसच होवून दे.

तद्दि n  that day. ते दिवसी. uis मझ॑ जामाई (जावांई) वराडाच नंतर पह्यिलंदा अम्च घराला येत होते. तद्दि म्हणताना एकदम पाऊस-पाणी होत॑ अणी मझान॑ एरपोर्टाला जायाला झाल नाही.

तद्दि-तद्दि n  on those respective days. ते ते दिवसी. uis परीक्षांत बेष करणार लेंकरे अग्ग्यासांकडीन एक चोक्कोट गुण आहे. साळेंत तद्दि-तद्दि शिकिवाच पाठ नंतरशाला ठिवनास्क॑ तद्दि-तद्दीच अभ्यास करूनटाकतील॑.

तद्दिच॑-तद्दिच॑ adj  relating to those respective days. ते ते दिवसाला संबंध झालते. तद्दि-तद्दीच॑. uis (1) तो पोर वाचणांत॑ फार शाणा/ षाणा म्हणून ऐकलों. विचारतान कळ्ले, साळेंत॑ शिकिवाच तद्दिच॑-तद्दिच॑ पाठ तद्दि-तद्दि वाचून मनांत॑ कराच दंडक तला आहे म्हणून. (2) बॅकांत तद्दी-तद्दीच॑ एक्कौंट/ इषोब त्येनी तेच दिवसीच॑ 'टेली' करून त्येंच वरला आफीसराकडे पाठिवामते पडते.

तद्रूप n  of identical form. सद्रूप. एकसार्खल॑ रूपाच॑. एकसार्खल॑ आकाराच॑. uis समाजवादी पार्टीच॑ मुलायसिंघ यादवाच॑ लोंक अखिलेश यादव तद्रूप तजस्कच॑ आहे.

तप n  penance. तपस. तपस्या. 

तपस n  penance. तपस्या. तप. uis साधारण मनुषाला अर्ध घंटा एक ठिकाणी बसून ध्यान कराला होत नाही. ऋषी-मुनी वर्षोंन-वर्ष कस तपस करत होतेकी, ते आश्चर्याच॑ विषयच॑.

तपस्या n penance. तपस. तप.

तपस्वी n  an ascetic. योगी.

तपाल n  mail. post. कागदपत्र ; टपाल in sm. uis लोके इन्टरनेटांत ई-मेल पाठिवला आरंभ केलानंतर॑ तपाल वाटी कागद पाठिवणे उदंड उणे झालाहे.

तपेला n  a small round shaped metal container. तप्पेला. एक ल्हान पात्र ; तपेली in sm. uis सीसेच (शीशेच) तपेलांत कराच साराला तजच प्रत्येक रूच असल॑.

तपोबळ n  power acquired through penance. तपस करून सिद्ध झालते बळ॑. uis तपोबळांत सिद्ध केलते शक्ती प्रयोग करून विश्वामित्र महर्षी त्रिशंकु महाराजाला जीव समेत स्वर्गलोकाला पाठिवाला केलते प्रयत्न विफल झाल॑.

तपोवन n  hermitage in a forest. सन्यासींच राणांतल॑ कुटीर. uis श्रीक्रिष्णा अणी बलरामा संदीपनी ऋषीच तपोवनांत त्यंच ब्रह्मचार्याच वेळी होते.

तप्पेला n  a small round shaped metal container. तपेला. एक ल्हान पात्र ; तपेली in sm. uis अगाऊच काळांत संपाक घरांत तप्पेल-तप्पेल पाणी संपाकाला करतां आडांत्सूंन शेंदून ठिवलास्तील.

तबला n  a type of percussion musical instrument. एक रीती ढोळ. uis प्रसिद्ध विद्वान अल्ला राखा सितार विद्वान रविशंकराच बरोर तबला वाजिवत होते.

तमाशा n  fun. मजा. uis उगे तमाशाला बोललों तरीन, मझ॑ बोलणे ऐकून तला फार राग आल॑.

तमाशा n  joke. हास्याच एक ल्हान बोली. uis कुष्वंत सिंगाच तमाशा पुस्तकांत सांता-बांता यांचव॑र भरून तमाशा खाणी आहे.

तमाशा n  ridicule. मष्किरी. uis अम्च॑ पट्णांत असाच साळेला खेडे गामांतून नव॑ होऊन आलते पोराला कोणीं तमाशा करलर॑ दंड मिळल म्हणून साळेच मुख्य पंतोजी अग्गिदनासीन कळिवले.

तमस n  the last of the three Gunas (characteristics). तीन गुणांत॑ शेवटीच गुणे. uis तमस गुण जास्ती असणारांस क्रोद (राग), अहंकार, असूया, आळस असलते नीच स्वभाव भरून असल॑.

तम्मा adv  then. तम्हा. ते वेळ ;  तेव्हा in sm. uis तू दोन वाराच पुढे चेन्नैला गेलास्की, तम्मा काय झाल॑ ?

तम्माच॑ adv  a while ago. तम्हाच॑. थोड वेळाच पुढे. uis तो तम्माच पर्तून गेला. अण्की इकडे राखून होठाकून प्रयोजन काहीं नाही.

तम्माच॑ adv  just then. तम्हाच॑. ते वेळांतेच॑. uis उदंड वेळ झालकी म्हणून मी पळून-पळून तिकडे जाऊन पावताना तीन घंटे झाल्होत॑. पण, तम्माच तो पणीन तिकड आलते !

तम्मा-तम्मा adv  as and when. तम्हा-तम्हा. एक एक होत असतानच॑. uis साळेंत शिकिवाच पाठ अग्गीन तम्मा-तम्मा अभ्यास करलतर॑, शेवटीच परीक्षाच वाचणे सुलूभ होईल.

तम्मा-तम्मा adv  then and there. तम्हा-तम्हा. एक-एक होत असतानच॑. uis विषय नाहीस्क॑ तुला तो उणे सांगताना कां उगे बसल्होतास॑ ? अत्ता रडून प्रयोजन नाही. तम्मा-तम्मा बरोरल॑ उत्तर देलसाम॑.

तम्मा-तम्मा adv  at periodic intervals. तम्हा-तम्हा. वेळा-वेळी. uis तम्मा-तम्मा तला ढकळत असाम॑. नाहीतर॑ काय कामीन तो करना.

तम्मापर्यंत adv  till then. तम्हापर्यंत. ते पर्यंत. uis सिनिमा आरंभ होयाला दोन घंटे झालकी, तम्मापर्यंतीन तू काय करत होतास॑ ?

तम्मापसून adv  from then on. तम्हापसून. ते वेळ पसून. uis तम्मापसून मी इकडेच होतों. तू ययाला कां एवढ॑ वेळ झाल॑ ?

तम्हा adv  then. तम्मा. ते वेळ ;  तेव्हा in sm. uis नवराच जातक दाखिवाला जोत्स्याकडे गेलास्की, तम्हा काय झाल॑ ?

तम्हाच॑ adv  a while ago. तम्माच॑. थोड वेळाच पुढे. uis तम्हाच सांगट्लों तुला, तला सहाय करून एक उपयोगीन नाही म्हणून. ऐकलास नाही, अत्ता अनुभव करामतेच.

तम्हाच॑ adv  just then. तम्माच॑. ते वेळांतच॑. uis मी तिकडे जाऊन पावलोंकी, तम्हाच तो पणीन तिकडे आलते.

तम्हा-तम्हा adv  as and when. तम्मा-तम्मा. एक एक होत असतानच॑. uis मी तुला सांगिट्लते अग्गीन तम्हा-तम्हा केलसाम॑. अत्ता काय कराला जातोस ?

तम्हा-तम्हा adv  then and there. तम्मा-तम्मा. एक-एक होत असतानच॑. uis मान-मर्यादा नाहीस्क॑ तज तोंडांतून अग्गीन ऐकत बसल्होतासकी, तम्हा-तम्हा पर्तून देणेचकी, कां उगे बसल्होतास॑ ?

तम्हा-तम्हा adv  at periodic intervals. तम्मा-तम्मा. वेळा-वेळी. uis अवघड पोरास्क॑ हिंडत आहे तो. तम्मा-तम्मा बुद्ध सांगट्लतरच बरोरल॑ वाटेला येईल॑ म्हणून तज बापाकडे सांगिट्लों.

तम्हापर्यंत adv  till then. तम्मापर्यंत. ते पर्यंत. uis मी तिकडे येयाला अण्कीन थोडक वेळ होईल. तम्हापर्यंतीन तू तिकडेच थांबशीलका ?

तम्हापसून adv  from then on. तम्मापसून. ते वेळ पसून. uis अत्ता दहा बडिवत आहे. सहा घंटेलाच अग्गिदनीन घराला गेलेकी. तम्हापसून इकड बसून काय करत आहेस तू ?

तयार adj  ready. तय्यार. uis दहा घंटे झाल॑. तुम्ही तयार म्हणजे जाऊया.

तयार adj  willing. संमत॑ केलते. संमत॑ असाच॑. uis तुम्ही सांगास्क॑ कराला मी तयारच॑.

तयार adj  prepared state. करून ठिवलते स्थिती. uis संपाक तयार आहे. तुम्ही केम्हा पह्जेतरीन जेऊया.

तयार adj  completed. पूरा केलते. पूरा झालते. uis बंग्ळूराच मेट्रो-रेलाच काम गेल महिनेंतच तयार झाल होत॑. पण उद्घाटन कराला प्रधानमंत्री आल नाहीत म्हणून उगे आहेत॑.

तयार adj  made. निर्माण केलते / करलते. uis भारतांत तयार केलते "टाटा नॅनो" बंडी भूलोकांतच सगळच्यांपक्षा उणे मोलाच आहे.

तयारी n  readiness. आरंभ कराला योग्य असणे.

तयारी n  willingness. संमत॑ असणे.

तयारी n  preparation. तय्यारि.

तयारी n  completion. पूरा करणे.

तय्या-तक्का नाचणे id  to hop around in confusion. to become jittery. मनाच गोंधळांत॑ तरपडणे. uis आवश्य नाहीस्क॑ तो तज शेदारल॑ घरचाकडे जमीनाच भांडणे आरंभ करला. कचेरींत केस हरला मात्र नहो, हातांत होतते जमीनाच अर्ध भाग पणीन सोडूनदेमते पडल॑. अत्ता काय करणे म्हणून तय्या-तक्का नाचत आहे.

तय्यार adj  ready. तयार. uis वराडाल जायाला वेळ झाल॑. अर्सा समोर ओठाकून (होठाकून) शृंगार केलते पुरे, लोक्कर तय्यार होऊन बाहेर उत्तर॑.

तय्यार adj  willing. संमत॑ केलते. संमत॑ असाच॑. uis मी दहा दिवसांत॑ चेन्नैला जाणार. मझ बरोर याला तय्यार असलतर॑ मला फोण करून कळिवतोसका ?

तय्यार adj   prepared state. तयार. uis घरच संपाक अण्कीन तय्यार झाल होतनाही म्हणून मी होटलांत॑ टिफन खावूनटाकून ओफीसाला गेलों.

तय्यार adj  completed. पूरा केलते. पूरा झालते. uis देऊळाच जीर्णोद्धारणाच काम तय्यार झाल॑ म्हणून नंतरल॑ कार्यक्रम॑, म्हण्जे, पुनर्प्रतिष्टापाना लोक्करच होईल.

तय्यार adj  made. निर्माण केलते. केलते. करलते. uis सुताराकडून मी अत्ता-अत्ता एक नव॑ कुर्सी तय्यार करीवलों.

तय्यारी n  readiness. आरंभ कराला तय्यार असणे.

तय्यारी n  willingness. संमत असणे.

तय्यारी n  preparation. तयारी.

तय्यारी n  completion. पूरा करणे.

तर adv  if that is so. if that be the case. then, in that case. तस॑ असलतर॑. uis (1) तुला होईल तर॑, अण्कीन एकदपा मला पाह्याला येताना एक लॅप-टोप कंप्यूटर आणशीलका ? (2) गाडींतून उतरतांतरून मझ नातू मला भेटींगून "आजा" म्हणून घट्टि वरडला. (3) हे उक्काडा/ऊब मला सोसाला होत नाही. घर जावून पावलांतरून मी हिंस॑ पाणींत॑ आंघोळी कराला जातों.

तरतर करणे vt   to act feverishly. to act under nervous excitement. आतर भोगणे ; तरतरी in sm means quickness, briskness, liveliness, sharpness, smartness, eagerness  etc. uis मझ लोंक कोठ गेलतरीन तरतर करतो. तला स्वस्थ एक ठिकाणी बसाला होईना.

तरपड n  shaken by distress, pain etc. कष्टाच अवस्था भोगणे ; तडपड/तरफड in sm. uis  हे वर्ष अग्नि नक्षत्राच दिवसी मी चेन्नैंत॑ जाऊन सांपडींगटलों. तिकडल॑ भयंकर ऊबांत॑ मी तरपडून गेलों.

तरपड n  fretting and fuming. अवस्था भोगणे ;  तडपड/तरफड in sm.

तरपडणे vi  to be shaken by distress, pain etc.मनाला शांती नाहीस्क॑ अस्वस्था भोगणे ;  तडफडणे/तरफडणे in sm.

तरातर॑ adj  of different varieties. वेगळ-वेगळ दिनसाच (जिनसाच). तर॑-तर॑. uis खेडे गामांत होयाच संतेला गेलतर॑ ग्रामप्रदेशांत राह्याच लोकांस पह्जेते तरातर सामग्री अग्गीन पाव्हूया.

तर॑ n  a manner. रीती ; तर्हा in sm. uis तज चोक्कोटालाच कोण्त उपदेश देलों म्हणजेनीं तज विरुद्धच तो केम्हाहीं करल॑. विचित्र तराच मनुष तो.

तर॑ n  type. sort. विध॑ ;  तर्हा in sm. uis कॉफीच बीं दोन तराच आहे. एक चपटा अणी एक सगळ॑ आकाराच.

तर॑ तर॑ n  different types. तरातर॑. विध-विध॑. वेगळ॑-वेगळ॑ तराच॑/रीतीच॑. uis अम्ही लेकरे अस्ताना दीपावळीच समय अम्च॑ बापा दहा रुपेला पट्टाकी घेईंगून येतील॑. ते काळांत दहा रुपे म्हणजे थोर. शब्दाच, फूलाच अस॑ भरून तर॑-तर॑ पट्टाकी दहा रुपेला मइळत होत॑ ते काळांत॑.

तरंगा n  wave. लाटा ; तरंग/लाट in sm.

तरंगणे vi  to float (in a liquid). (पाणींत॑/द्रव्यांत) बुडनास्क असणे. uis  पंजाबी लोक॑ संपाकांत॑ फ़ार तेल वापारतात. त्यंच भाजि तेलांत तसच तरंगत आस्त॑.

तरीं adv  still. yet. nevertheless. even then. (झाल॑) तरीं ; तरी/तरीपण in sm. uis तुज चोक्कोटालाच सांगतों तरीं, बरोर योचना करून हे विषय पुढे काढींगून जा. मी ते वेळी इकडे असना.

तरुण adj  youthful. young. यौवन॑.

तरुणी adj  woman in her youth. युवती.

तरूं decl a declension of तर. तराच विकार गोष्ट. तरून. uis बंडींतून उतरतांतरूं कोठसूनकी एक कुत्र येऊन मला चावल॑.

तर्क n  debate. चर्चा. uis साळेंच मध्ये होयाच क्विज़ अणी तर्काच पोटींत अमच॑ साळेला पह्यिलच॑ स्थान मिळूनदे म्हणून अम्ही तीघे पोरांस॑ तर्क कराच अभ्यास भरून देत होते,

तर्क n  arguments. वाद. वाग्वाद॑. uis बरोर तर्क कराला कळनाते वकीलाकडे अम्च॑ केस देलसताने. अत्ता काहीं कराला होईना.

तर्कशास्त्र n  logic. युक्तीवाद॑. uis पुरातन एथन्स पट्णाच महान व्यक्ती सोक्रटीस तर्कशास्त्रांत थोर पांडित्य घेटलतेनी होते. 

तर्कज्ञान॑ n  rational wisdom. तर्कबुद्धी.

तर्जुमा n  translation. एक भाषांतून वेगळ॑ एक भाषांत॑ परिवर्तन करणे. भाषांतर. अनुवाद. uis रबीन्द्रनाथ ठागोराला त्यंच गीतांजलीच इंग्ळीष तर्जुमाला नोबल पुरस्कार मिळ्ळ॑.

तर्पण n  oblation or offering of water to departed souls. पितृलोकांस॑ पाणी द्याच विधी. uis चटकश्राद्ध कराला सौकर्य नाहीते कित्येकदने नुस्त तर्पण देऊनटाकणे आहे.

तर्बूज n  musk melon. तरबूज. दर्बूज़. दरबूज़. खरबूज़. खर्बूज. uis अगाऊच काळांत उन्हाळाच समय मत्र तर्बूजाच पंडू येत होत॑, पण अत्ता अग्गीन वर्ष पूरा मिळत अस्त॑.

तल n surface. तळ.

तलवार n  sword. कत्ति (Tamil).

तला pron  for him. अमुक मनुषाला. uis मी तुला देलते दोन हदार रुपेंत एक हदार तला दे अणी एक हदार तू ठींग.

तला pron  for that. ते करतां. uis सौकर्य असलतर॑ मात्र मला येऊन पाह्यलतर॑ पुरे, तला म्हणून येणे नोको.

तला-तला pron  for each respectively. अमुक अमुक वस्तूला/कार्याला. uis तला-तला म्हणून देलते पैसे ते-ते कार्याला मात्र खर्च करलतर॑ पुरे. एकालेक चुकून खर्च करलतर॑, नंतर॑ गोंधळ होऊनजाईल॑. 

तला-तला pron  for each of those persons respectively (used in second person singular). अमुक अमुक मनुषाला (एकवचन॑). uis तला-तला म्हणून प्रत्येक प्रत्येक सौकर्य अम्हास कराला झाल नाही. असाच सौकर्यांत कसतरीन समाळींगून जायाला सांग त्यास॑. 

तळणे vt  to fry (in oil, ghee etc.). तेलांत॑ नाहीतर तूपांत॑ तळून तय्यार करणे. uis अर्ध वाळलते लाह्येंच वड्या तळाच पुढे तसच कच्चा असतानच खायाला रूच असल॑.

तळपांय n  sole of foot. पायेंच॑ आंतलभाग ; तळपाय  in sm.uis डयबीटिस असणार लोके तळपांयांत "कॉर्न" येईनास्क॑ पाह्यींगाम॑. कां म्हणजे, नंतर॑ ते व्रण होऊन गँगरीन झालतर॑ पांय कापामते पडूनजाईल॑.

तळहात n  palm of the hand. मूठाच आंतल भाग. uis एकेक मनुषालीन तळहातांतल॑ रेखा वेगळ॑ वेगळ॑ अस्त॑.

तळहाताच घावाला (फोडाला) अरसा कसाला ? say.  a saying implying " why look for a reason, excuse or alibi when the fault is obvious". "चूक व्यक्त होऊन दिसताना कसाला कारण हुडुकाम॑ ", हे अर्थाच एक म्हण॑. Note :- the literal meaning being, "why need a mirror to look at the injury in your palm ?"

तळहाताच वर राग भोगून धुवनास्क॑ गेला म्हणे say. a saying implying "getting away from responsibility by citing some lame excuse". "जवाबदारींतून चुकींगाला संबंध नाहीते कारण सांगणे" हे अर्थाच एक म्हण॑. Note :- the literal meaning being, "getting away without washing your hands because of anger against your palms". 

तवक n  a specially designed plate for pan-supari etc. एक प्रत्येक रूपाच पान-सुपारीच ताट ; तबक in sm. uis अगाऊच काळांत वराडाला अलते लोकांस जेवलापिरी तांबूल तवकांत ठिवून देत होते.

तवा n  frying pan. तळाच पात्र/भांडि. तेल तवा. uis उडीदाच पीठाच बज्जी कराला लोखुंडाच तवांत तेल भरून घालून, त्यांत बिडुवून तळाम॑. 

तवा n  a plate like vessel for making dosa etc. धिरडेच तवा. uis अत्तच॑ "नोन-स्टिक" तवा भरून प्रचार झालाहे तरीन, धिरडे कराला लोखुंडाच तवाच बर॑.

तसच conj  a conjunction indicating "and". अणी. अण्कीं. अण्खीं. uis (1) तपालांत॑ आज मला दोन कागदीं, तसच, एक पार्सलीं मिळ्ल॑. (2) कापडाच दुकान अम्च॑ घराच जवळच॑ आहे. बाहेर उत्तरून तसच डावीकडे गेलतर॑ पुरे, समोर दिसल॑.

तसल॑ adj  of that kind. of that type, sort or manner. तसलते. तसलच॑. ते मादरीच॑. ते प्रकाराच॑. uis ते दुकानांत अम्ही पाह्यलते दोन विध तांदूळांत पन्नास रुपेच तांदूळ बर॑ होत नाही. तसल॑ तांदूळ अण्की इथपर घेऊ नोको.

तस॑ adv  thus. ते प्रकार ; तसा in sm. uis ल्हान वयंतूनच तज स्वभाव मला अवडल॑ नाही. थोर होताना शुद्ध अवघड होईल म्हणून मी म्हणट्लों. तसच झाला.

तस॑-अस॑ adv  some how. by hook or by crook. कसतरीं. कसकी. अस॑-तस॑. uis तला वाचणेंत ध्यानच नाही तरीन, तस॑-अस॑ परीक्षा जिंतूनटाकला. अत्ता पुढे काय कराला जातो की.

तस॑-तस॑ adv  in such and such (different) manners/ways etc. अमुक-अमुक विधांत॑. uis तस॑-तस॑ कराम म्हणून मला सांगून देलतर॑, पुढे मी ते काम अपाप करींगतों.

तहशील n  sub-division of a District. तहसील. जिल्लाच एक भाग. uis एक एक जिल्लांतीन तीन चार तहशील असल॑.

तहशीलदार n  official in charge of a thahshil. तहसीलदार. तहसीलाच अधिकारि. uis भरून लांच घेतो म्हणून अम्च॑ तहशीलदाराला बदलिवूनटाकले, पण नव॑ म्हणून आलतो तजपक्षा भरून लांच घेतो म्हणून ऐकलों.

तहसील n  sub-division of a District. तहशील. जिल्लाच एक भाग.

तहसीलदार n  official in charge of a thahshil. तहशीलदार. तहसीलाच अधिकारि.

तंजावूर मराठी n  a dialect of Marathi spoken by the descendents of Maharashtrians who had migrated to Southern parts of India, in particular, to Thanjavur. महाराष्ट्रांतून दक्षिणाकडे, प्रत्येक होऊन, तंजावूराला प्रवास करून तिकडच स्थिर वास केलते लोकांच भाषा. हे मराठीच एक उप-भाषा आहे. 
     
तंटा n  mischief. trouble. उपद्रव. नच्च. uis मला तू सहाय करणे नोको, तंटा करनास्क॑ असलतर॑ पुरे.

तंत्र n  technique. कराच विध॑. uis अमेरिकाच रैट भाऊंडे हेनीच विमान उडिवाच तंत्र पह्यिल-पह्यिल॑ करून दाखिवलते.   

तंपूरा n  a stringed musical instrument. तंबूरा. तांताच एक रीताच संगीताच वाद्य ; तंबोरा/तंबुरी/तंबुरा in sm.

तंबडकापूस n  hibiscus flower. जास्वंद. जस्वंदीच फूल. रक्तकापूस. दासवाला (Kannada).
 
तंबड॑ n  red. एक रंग ; तांबडा in sm. uis दक्षिण अमेरिका भूखंडांत॑ पह्यिलंदा टोमॅटो पंडूला पाह्यलते यूरोपाच लोके तज तंबड रंग पाव्हून ते  एक विष फळ म्हणींगट्ले.

तंबाकू n  tobacco. पोगे एले (Tamil) ; तंबाखू/तंबाकू in sm. uis तंबाकू वापरलतर॑ कॅन्सर येईल म्हणून सूचना प्रती सिगरेट डब्बांतीन असाम॑ म्हणून सरकाराच नियम आहे.

तंबीठ n  a preparation made of flours and spices used in pooja as base for wicks. पूजाच वात (बत्ति) ठिवाला कराच पीटाच पदार्थ ; तपीठ in sm. uis नागपंचमी सणाच दिवसी नागराजाच पूजाला तंबीठाच आरती करणे आहे.

तंबूरा n  a stringed musical instrument. तंपूरा. तांताच एक रीताच संगीताच वाद्य ; तंबोरा/तंबुरी/तंबुरा in sm.

ताक n  buttermilk. दहींत॑ पाणी घालून/मिळिवून कराच एक नित्तळ पानीय॑. uis उन्हाळाच दिवसी ताकांत हिंग घालून नाहीतर॑, करेपाक कापून घालून पीयाला बेष असल॑.

ताकत n  strength to resist. विरोध कराच शक्ति.

ताकपाणी fig  a poor man's subsistence food. गरीबांच उपजीवनाच जेवण॑. uis रिटैर होताना याच पैसे पूराईं व्यापारांत घालून नष्ट झालतर॑, नंतर॑ ताकपाणीला वाट नाहीस्क॑ होऊन जाईल॑.

ताकपाणी fig  a very simple meal. एक फार साधारण जेवण॑. uis तुम्ही गांवांत॑ राहजोरी अम्च घरांत॑ जेवाला येऊया. प्रमाद होऊन काहीं मिळना तरीन ताकपाणी मिळेल॑.

ताजा adj  fresh. नव॑.

ताट n  dining plate. जेवाच ताट. uis घरांत जेवताना ताटांत जेवतों तरीन, बाह्येर कोठ तरीन जेवताना केळीच पानांत जेवालच मला अवडल॑.

ताट n  plate. ताट. uis कढिवलते पाणीच पात्र ताटांत झांकून ठिवल नाहीतर॑, तजांत काय तरीन पडूया.

ताड n  the palmyra tree. ताडाच झाड. ताडीच झाड. uis पाऊस उणे पडाच ठिकाणी नारळीच झाडापक्षा ताडाच झाड जास्ती असल॑. 

ताडपत्र n  palmyra leaf used for writing. ताळिपत्र. लिव्हाला उपयोग कराच ताडाच पान. Note :- In earlier times ताडपत्र was used extensively for writing with a metal stylus. uis ताडपत्रांत लिव्हलते जुने जुने ग्रंथ अग्गीन तंबड॑ कापडांत गुंडाळून ठिवलतर॑ किडाच उपद्रव नाहीस्क असल॑.
 
ताडी n  toddy. an intoxicating drink made from extract of palmyra tree. ताडांतून केलते नशाच दारू. uis प्रति वर्षीन ताडीच व्यापार कराला म्हणून कॉन्ट्राक्टर लोकांस॑ द्याच अनुमतींतून सरकार कोटान-कोटी रुपे संपादन करतात॑ अणी तजमळे ताडी विरुद्ध नियम कद्दीन आणिवनात॑ म्हणून लोकांस कळल॑.

ताडीच झाड n  palmyra tree. पनै-मरम (Tamil). uis (1) ताडीच झाडांतून "टोडी" काढाच विना तजांतून नुंग॑ पणीं मिळते. (2) ताडीच झाडाच खाले बसून दूध पीलतर॑, लोके पातेदेनाते. "टोडी" पीतो म्हणींगतील॑.

तातोबा n  grandfather. आजोबा. आजा. Note :- adaptation akin to आजोबा, from the Tamil word ताता (grandfather).

तात्पर्य n  inclination or interest or desire (to do a thing). (कायतरीन कराला असाच) उद्देश. uis गाम गाम हिंडून व्यापाराच काम कराला तला तात्पर्य असलतर मात्र ते कामाला मिळाला सांग. हिंडाच कामाला तात्पर्य नाहीतर॑ उगे असणेच चोक्कोट. 
 
तान n thirst. जीव्हाळा. पाणीच दाह ; तहान/तान्ह in sm. uis पाणी मिळनाते समय तान वाटनास्क॑ असाला चाहा (चाय) पीलतर॑ थोडक आश्वास येईल.

ताप n  heat. उष्ण. ऊन. uis ग्रीष्म ऋतूच वेळी डेल्हींत सोसाला होईनाते एवढ॑ ताप असल॑.

ताप n  temperature on account of fever. जेरा मुळे याच आंगाच ताप. uis लेंकरांस जेर (जर) आलतर॑ ताप उदंड जास्ती दाखिवल॑ तरीन ते लोक्कुर उत्तरून पणीन जाईल॑.

तापडणे vt  to pat gently. थापडणे. थापटणे. तळहात हळ्ळु लागिवणे ; थापडणे/थापटणे in sm. uis पळा-पळी खेळत अस्ताना खाले पडून घाव लागींगून मझ नातू रडत मझकडे आला. नंखर॑ तापडून देलाव॑र रडणे राह्ते केला.

तापणें vi  to become hot. ऊन होणे.

तापत्रय n  sufferings. कष्टि भोगणे. uis त्यांस॑ उदंड/उजंड वर्षापसून डयबीटिस आहेतरीन वेळा-वेळी औषध/ओखद घ्याकरतां अत्ता पतोरी काहीं तापत्रय झालनाही. Note :-  the literal meaning being, "three types of ताप or sufferings". तीन प्रकारच॑ ताप म्हणजे देहाच॑, देवाला संबंध झालते अणी भौतिक (physical).

तापा n  latch. bolt. कोंडि. कडी. Note :- from Tamil.

तापिवणे vt  to heat. ऊन करणे ; तापवणे in sm. uis पाणी बेष तापिवून हिंस पाणी घालून विसण करून आंघोळी करलतर॑ बेष असल॑.

ताम्र n  copper. तांबे. तांबूसा. uis ताम्राच लोटांत पाणी पीलतर॑ आंगाला चोक्कोट म्हणतात॑.

तार n  Metal wire. तांत. तंती (Tamil).

तार n  telegram. तांत. तंती (Tamil).

तारतम्य n evaluating on a comparable scale. discernment. एकाच बरोर अण्कि एकाच गुण॑ पाह्णे. uis मध्व संप्रदायांत तारतम्य सिद्धांताला भरून प्रामाण्य आहे. हे तारतम्या प्रकार नारायणाच नंतर॑ लक्षीदेवी, तज नंतर॑, मुख्यप्राणा अस॑ आहे.

तारा n  star. नक्षत्र.

तारीख n  date. दिवस.

तारुण्य n  youth. यौवन॑.

ताला n  lock. किलुप.

तालुका n  sub-division of a District. जिल्लाच एक भाग. तालूक. uis साधारण होऊन एक जिल्लांत चार पांच तालुका तरीन असल॑.

तालूक n  sub-division of a District. जिल्लाच एक भाग. तालुका.

ताळमेळ n  music played in synchrony with an event. एक कार्यक्रमाला अनुसार वाजिवाच वाद्य. uis अम्च॑ कॉलेजांत हे वर्ष झालते वार्षिक उत्सवांत आधुनिक वाद्य-गोष्टी अणी कर्नाटक संगीताच वाद्य-गोष्टी हे दोनीन मिळिवून करलते ताळमेळ फार बेष होत॑. 

ताळ घालणे id  sycophancy. मस्का बडिवणे. uis तो तज व॑रला आफीसराच ताळ घालणार मनुष. तज स्वंत विचार असलतरपणीं तला सांगाला धैर्य असना.

ताळ॑ n  musical beat or time. संगीताच ताळ ; ताल in sm.

ताळ॑ n  clap. तळहात मारून शब्द करणे ; टाळी in sm.

ताळिपत्र n  palmyra leaf used for writing. ताळी. ताडपत्र. लिव्हाला उपयोग कराच ताडाच पान.

ताळंपू  n  screw pine flower. केवडा. केवडाच फुल॑. केतकीच फूल॑. Note :- from Tamil. uis ताळंपूच झाड असाच ठिकाणि सर्प/सरप येईल म्हणून सांगणे आहे.

तावणे vt  to heat (a liquid). (द्रव्य) ऊन करणे. पोळिवणे. uis दूध तावाला ठिवूनटाकून इकडे तिकडे वेगळ॑ कायकी करत असताना ते व॑र उतून येऊन चूलाच विस्तू भिजूनगेल॑.

तासणी n  an adze. a filing or sawing instrument, used by carpenters etc. सुतार लोक उपयोग कराच एक उपकरण. 

तासणे vt  to file cut or sharpen with a serrated blade, adze etc. तासणी वाटे नीट करणे.

तांडव n  cosmic dance of Siva. शिवाच नृत्य. uis शिवाच तांडव नृत्य हे ब्रह्मांडाच उत्भव अणी नाश हे दाखिवाच म्हणून सांगतात॑. 

तांडव n  a robust dance, normally done by male dancers. साधारण होऊन दाद्ग्ये कराच एक जोर नृत्य.
   
तांत n  metal wire. तंती (Tamil). कांब ; तांत/तंतू in sm. uis अमेरिकाला गेलांतरून मी मझ॑ लोंकाच घराच मागेपटीस कापड वाळिवाला म्झणून दोन तांत बांधलों.

तांत n  telegram. तंती (Tamil). uis वराडालकी  मुंजालकी जायाला होईनातर॑, जुने काळांत लोके तांत पाठिवून त्यंच आशीर्वाद देत होते. पण, हे काळांत ई-मेल पाठिवून विषय संपिवूनटाकतात॑.
   
तांत्रिक adj  relating to thanthra. तंत्राला संबंध असाच॑. uis यजुरवेदांत तांत्रिकाच विषीन विशद होऊन देलाहे.

तांत्रिक adj  occult. मंत्रतंत्र. uis अर्धरात्री स्मशानांत बसून तांत्रिक शास्त्र अभ्यास करलतर॑ शक्ती वाढल म्हणतात॑. 

तांत्रिक adj  a person practicing the occult. मंत्रतंत्र अभ्यास करणार. uis हे जवळ॑ न्यूस-पेपरांत वाचलों, एक चुम्मण पोरीच मृत्यूच कारण एक तांत्रिक होता म्हणून. निधी हुडकाला मंत्र-तंत्र प्रयोग करून नरबली द्या करतां ते पोरीला वध करला म्हण॑.
 
तांदूळ n  rice. साळीच दाणा. uis कस॑ भारताच उत्तर भागांत गहूं जास्ती खातातकी, तस॑ दक्षिणांत असणार तांदूळ जास्ती वापरतात॑.

तांबे n  copper. ताम्र. तांबूसा. uis तांबे, सोन॑ अणी रुपे हे तीनीन रसायनशास्त्रांत एकच वर्गाच आहे. 

तांबे n a round and short water jug. चोंबु (Tamil). पाणी काढाला/ठिवाला उपयोग कराच एक ल्हान पात्र ; तांब्या in sm. uis अगाऊच काळांत नाहणींत आंघोळी कराला तांबे वापरत होत, पण हे काळांत प्ळास्टिकाच मग वापरतात॑.

तांबूल n  betel leaves, betelnuts, lime  and coconuts  offered  to guests at functions. सणाच दिवस आलते लोकांस॑ विडाच पान, सुपारी, चुन्ना, नारळे हे तवढीन द्याच॑. uis कोणाचतरीन वराडाला गेलतर॑ पर्तून येताना तांबूल काढींगनास्क॑ येताने म्हण्तील॑.

तांबूल n  betel leaf with betelnut and lime ready for chewing. विडा. बीडा. uis दिवसोडी तांबूल खायाच दंडक असणारांच दांत काळ॑ अस्त॑ अणी काय करलतरीन ते डाग जाईना.

तांबूसा n  copper. तांम्र. तांबे.

तिकडच॑ adj  relating to that place. ते ठिकाणाच॑. ते ठामाच॑. तथेच॑. तत्तच॑. uis हे जवळ अम्ही बालीला जाऊन आलों. तिकडच॑ हिंदू धर्मांत॑ विग्रहपूजा नाही म्हणून पाव्हून मला आश्चर्य वाटले. 

तिकडून adv  from there. तिकडसून. ते ठिकाणांतून. ते ठामांतून. तत्सून. तथून. तेथून. uis अम्ही बालीला जाताना कोलालंपूरला जाऊन, तिकडून बालीला गेलों.

तिकडे adv  there. ते ठाम. तथे. तत्ते ; तिथे in sm. uis मरुभूमींत राह्यणार लोके पाणीच खर्च फार श्रद्धांत कराम॑, कां म्हणजे, तिकडे पाऊस उदंड उणे पडते म्हणून.

तिकडे-तिकडे adv  in all those places respectively. तथे-तथे. तत्ते तत्ते. अमुक-अमुक ठामी. uis मरुभूमींत तिकडे-तिकडे पाणीच व्यवस्था असत॑. तसलते ठिकाणाला "ओआसिस" म्हणतात॑.

तिक्कट adj  spicy hot. तिखट. एक रीतीच रूच. uis मिर्शिंगा अणी मिरे हे दोनीन तिक्कट असलतरीन ते दोनाचीन तिक्कट वेगळ॑ वेगळ॑ अस्त॑.

तिक्कटचट्णी n  a spicy hot powdered preparation. एक तिखट तोंडलावण॑ (तोळ्लावण॑). तिखटचट्णी. तिक्कटमीठ. तिखटमीठ. uis तिक्कटचट्णी, डांगर, अंबटभाजी असलते पदार्थ अग्गीन सगळ॑ दक्षिणी मराठी लोकांच घरांतीन सर्वसाधारण होऊन करणे आहे.

तिक्कटमीठ n  a spicy hot powdered preparation. एक तिखट तोंडलावण॑ (तोळ्लावण॑). तिखटचट्णि. तिक्कटचट्णि. तिखटमीठ.  uis वाळलते खोब्रेंत करलते तिक्कटमीठ हिरव॑ नारळींत करलते तिक्कटंईठाच बरीस जास्ती दिवस हाळ होईनास्क॑ असल॑.

तिखट adj  spicy hot. तिक्कट. एक रीतीच रूच. 

तिखटचट्णी n  a spicy hot powdered preparation. एक तिखट तोंडलावण॑ (तोळ्लावण॑). तिक्कटचट्णी. तिक्कटमीठ. तिखटमीठ.

तिखटमीठ n  a spicy hot powdered preparation. एक तिखट तोंडलावण॑ (तोळ्लावण॑). तिखटचट्णि. तिक्कटचट्णि. तिक्कटमीठ.

तिज॑ pron  her's. ते बायकोच॑. ते पोरीच॑ ; तिचा in sm. uis तिज॑ ते पुस्तक वाचूनटाकून मला देतोसका ? 

तिज॑-तिज॑ pron  belonging to each one of her respectively (used in second person singular). अमुक अमुक स्त्रींच॑/पोरींच॑. uis ते पोरींस कायतरीन कष्ट असलतर॑, ते कस समाळाम॑ म्हणून सांगून देशीलका ? तज नंतर॑ तिज॑-तिज॑ प्रश्न तिन॑-तिन॑ समाळींगाम॑.

तिडकणे vi  to have a sharp shooting pain. तीव्र वेदना होणे. रुचाच सूळ होणे. 

तिडका n  a sharp shooting pain. तीव्र वेदना. रुचाच सूळ ; तिडक/तिडकी in sm. uis संपाकाला भाजीपाला चिरत असताना चूप चुरी लागून झालते तिडका अण्कीन गेल॑ नाही.

तिथी n  a day in the calender. पंचांगांत॑ एक दिवस.

तिथी n  a day on which death ceremony is performed. श्राद्धाच दिवस. uis तिथी कराच दिवसाच पुढल॑ रात्री अणी तद्दीच रात्री, हे दोन वेळीन नुस्त पल्हार खातों.

तिन॑ pron  she (third person singular pronoun). एक बायकोला, नाहीतर॑, एक पोरीला उद्देशकरून सांगाच गोष्ट॑ (तीसर॑पुरुष एकवचन॑ सर्वनाम॑).
; ती in sm. uis तिन॑ काय सांगिट्ली ते मला कळ्ना. मला कळ्ळतेस्क॑ मी करत जातों.

तिप्पट adj  three times. treble. tripple. three fold. तीन गुणा. uis सरकाराच नव॑ नियम प्रकार बाह्येरच देशांतून आणिवाच कित्येक साधनाला कर तिप्पट गुणा वाढाला जाते म्हणून ऐकलों. 

तिरस्कार n  to refute disdainfully. तुच्छपणांत असंम्मत करणे. तुच्छपणांत विरोध करणे. uis कश्मीरांत होत असाच गलाटा तिकडल॑ लोकांच स्वातंत्र्य समर म्हणून पाकिस्थान सांगाच अम्च॑ सरकार तिरस्कार करलते बरोरच॑.

तिरुपति क्षवर॑ fig  a figure of speech meaning a job abandoned at half-way stage. अर्ध करून सोडलते काम. अर्धगच्चाच काम. अर्धम-पर्दाच काम. अर्धवटाच काम. uis तो केम्हाहीं असच॑. तला कायतरीन एक काम देलतर॑ तिरुपति क्षवर करून पळून जाईल. नंतर॑ वेगळ॑ कोणाल तरीन बलावून ते काम पूरा करिवामते पडते.

तिरंगा n  triclour of India's national flag. भारताच कोडिच/गुढीच/झंडाच तीन रंग. uis भारताच तिरंगाला अपमान करणारांस बरोरल॑ शिक्षा द्याचविषीन सरकाराच नियम आहे.

तिलक n  a mark made on the forehead with sindhoor etc. कपाळांत॑ लावाच कुंकू. टिका ; टिलक in SM. uis बायका पोरी कपाळांत तिलक लावनास्क॑ असताने म्हणून अम्च॑ संप्रदायांत आहे तरीन अत्ताच कळांत भरून पोरीनी ते परवा करनाक॑ हिंडत आहेत॑.
 
तिसर॑ adj  third. दुसरेच नंतरल॑ क्रम ; तिसरा in sm. uis अत्ता तीघदने खोलीच आंत वेघून आलेकी, त्यांत दोघदने कोण म्हणून मला कळल॑, पण तिसर॑ मनुष कोण म्हणून कळत नाही.

तिंडाट्टम fig  vexatious and jittery situation. तरपडाच अवस्था/स्थिति. Note :- from Tamil. uis  एक चोखोट/चोक्कोट उद्योगांत होतते ते मनुष आवश्य नाहीस्क॑ ते काम सोडूनटाकला. अत्ता उपजीवनाला थोर तिंडाट्टम झालाहे.
 
तीघे adj  three people. तीन दन॑ (दण॑). तीन जन॑ (जण॑) ; तिघे in sm. uis दुपारच॑ जेवणाला होटलांत वेघताना उदंड वेळ झाल्होत॑, पण अम्ही तीघेच म्हणून पाव्हून होटलवाले जेवण वाढाला सम्मत करले.

तीन adj  three. दोनाच नंतरल॑ संख्या. uis कुंतीच लेंकरे तीन अणी माद्रीच लेंकरे दोन, अस॑ पांडव पांच दने आहेत॑.

तीर्थ n  holy water. देवाला अभिषेक केलते पाणी. तीर्थोदक. uis केसर, पचकर्पूर॑ (पचकापूर) हे अग्गीन घालून कराच अभिषेकाच तीर्थाला चोक्कोट वास असल॑.

तीर्थप्रसाद n  consecrated food, along with तीर्थ given to devotees in a temple. तीर्थाच बरोर भक्त लोकांस॑ देऊळांतून मिळाच नेवेद्य करलते जेवणेच प्रसाद. uis बंगळूरांत पेजावरश्रींच पूर्णप्रज्ञ विद्यापीठांत कित्ती भक्तजन आले तरीन त्यांस अग्गीन तीर्थप्रसाद मिळल॑. 

तीर्थयात्रा n  pilgrimage. वेगळ॑ वेगळ॑ देवस्थान दर्शन कराला निघाच यात्रा. तीर्थाडन. uis हिमालय पर्वत वलांडून जामते कैलास-मानसरोवर तीर्थयात्रा करणार अग्गिदनीन केंद्र सरकाराच अनुमती घेऊनच सराम॑, कां म्हणजे ते पुण्यक्षेत्र चैनांत आहे. 

तीर्थस्नान n  Hindu religious ritual of bathing in a sacred river or a temple tank. हिंदु संप्रदाया प्रकार एक पुण्यनदींत॑, नाहीतर॑, देऊळाच पुष्करणींत॑ कराच स्नान. uis गंगा स्नानाच पक्षा थोर तीर्थस्नान भारतांत वेगळ॑ कोण्तीन नाही म्हणून विश्वास करणार भरूनदने आहेत॑.

तीर्थक्षेत्र n  temple visited during a pilgrimage. तीर्थयात्रांत॑ दर्शन कराच देऊळ. पुण्यक्षेत्र. uis अम्च॑ देशांत विनोदयात्रा कराच बरोर तीर्थक्षेत्र पणीन दर्शन कराच लोके भरून आहेत॑.

तीर्थंकरा n  the 24 revered ascetics in Jainism. जीन (जैन) धर्माच 24 मुख्य मुनी लोक॑.   

तीर्थाडन n  pilgrimage. तीर्थयात्रा ; तीर्थाटन in sm.

तीर्थोदक n  holy water. देवाला अभिषेक केलते पाणी. तीर्थ.

तीळ n  sesame. संपाकाला उपयोग कराच एक बीं. uis तीळांतून काढाच तेलाला दक्षिणी मराठींत॑ चोक्कोट तेल म्हणून सांगतों. 

तीळगूळ n  a mixture of sesame and jaggery bits exchanged between families/individuals during Sankranthi festival. तीळीं गूळीं मिळिवून संक्रांति दिवस द्याच पदार्थ. uis मकर संक्रांतीच सणाच दिवसी लोकांस मिळताना "तीळगूळ घ्या, गोड गोड बोला" अस॑ सांगून तीळीन गूळीन देतों. 

तीव्र adj  profound. intense. गाढ. अगाध॑. मुम्मर.

तीस adj  thirty. एकोणतीसाच नंतरल॑ संख्या. uis तीस वर्षाच पुढे तीन लाखाला मिळत होतते धर अग्गीन अत्ता एक कोटी देलतरीन मिळणे कष्टच॑.

तुकडा n  a piece of a sweetmeat. टुकडा. गुळ्चीट पदार्थाच एक चूर. uis दीपावळी सणाच वेळी मैसूरपाक, बर्फी, दूधपेडा असलते तुकडाहीं खारासेव (कारासेव), मिक्स्चर वगैरा पदार्थीन अम्च॑ अम्मा घरांत करत होते. पण हे काळाच नव॑ पिढीच लोके ते अग्गीन दुकानांतून घेऊन खातात॑. 

तुच्छ adj  contemptible. एळक्काराला लायक झालते. Note:- एळक्कारम in Tamil means 'contempt' , 'ridicule'. uis येतां येतां भारत अणी चैनाच मध्यल॑ व्यवहार फार मोस होत आहे. उदंड तुच्छ रीतींत चैना भारताकडे वागाच हेला एक मुख्य कारण आहे. 

तुझ॑ pron. your's. तुला संबंध असाच॑ ; तुझा in sm. uis चार दिवसा पसून हे पुस्तक मझ॑ घरांत पडलाहे. उद्या येताना पाह, तुझ॑ म्हणजे काढींगून जा.

तुटक॑ adj  broken. मोडक॑ ; तुटका in sm. uis हे जवळ अम्ही बालीला गेलतम्हा मझ॑ नातूच अर्सा पह्यिल दिवसच तुटल॑ अणी कसकी दोरानीशी बांधून एकमादरी बरोर करींगट्ला. नंतर॑ सात दिवसीन, म्हणजे बंगळूरला पर्तून यापर्यंतीन ते तुटक॑ अर्सा घालींगत होता. 

तुटणे vi  to snap. मोडून छेद होणे. Note :- typically a thread etc. uis कष्मीरांत गुलमार्गांत एक केबल-काराच तांत तुटून, ते खाले पडून एक कुटुंबाच चारदनीन मरूनगेलते समाचार पेपरांत वाचलों.

तुटणे vi  to break into peices. मोडून छिन्नाभिन्न होणे. uis जपान राज्याच पुरातन मिंग राजवंशाच काळाच एक पोर्सलीन जाडी मझ॑कडे आहे. ते खाले पडून तुटताने म्हणून अर्सांत करलते "षो-केसांत" दत्तन करून ठिवलोहें.   

तुडिवणे vt  to kick. पांयें वाटि बडिवणे. लाता मारणे. पांयें लागिवणे ; तुडविणे in sm. uis बीदींत जात होतते कोणकी एक पोर परीटाच गाढवाच मागे जाऊन तला सळिवत होता. दिडीरशी ते गाढव तज मागल॑ दोन पांयेहीं उचलून तुडिवलामळे पोराच गाळाच हड तुटल॑ अणी चार दांत पणीन तुटून पडल॑.

तुडिवणे vt  to step on. पांयें ठिवणे ; तुडविणे in sm. uis भोईंत कागदाच चूर पडलसलतर॑ ते तुडिवताने म्हणून थोरळे सांगतील॑, कारण ते वाग्देवीच (सरस्वतीच) तुल्य म्हणून.

तुप्पाकी n  a gun. a firearm. तोप. तोफ. Note :- from Tamil. uis दुसर॑ लोक-युद्धाच वेळी ऑटोमॅटिक-तुप्पाकी नहोत॑. म्हणजे, गोळी उडिवाला एक एक दपाहीं तुप्पाकीच ट्रिगर होढामते (ओढामते) होते. पण अत्तच॑ ए-के 47 तुप्पाकींत एकदपा ट्रिगर होढलतर॑ शंभरों-शंभर गोळी येईल॑. 

तुम्च॑ pron  your's. तुमच॑. तुम्हाला संबंध झालते ; तुमचा in sm. uis बाह्येर पाऊस पडत आहे. मझ॑कडे एक छत्रीच आहे-ते-करतां तुम्ही तुम्च॑ छत्री आणींगांत॑.

तुम्च॑-तुम्च॑ pron  belonging to each one of you. तुम्च एकेक दनांचीं. Note :- plural third person (collective). uis तुम्च॑-तुम्च॑ विषय तुम्ही-तुम्ही पाह्यींगांत॑, मला ते अग्गीन पाह्याला वेळ नाही.

तुम्हाला pron  for you. तुम्चकडे म्हणून असाच॑. uis मी मझ॑पाड इकडेच बसतों. तुम्हाला काय पह्जेकी ते आणींगांत॑.

तुम्ही pron  you alll (in a plural sense). (second person plural pronoun). अनेक लोकांला उद्देश करून बलावाच रीती (दुसर॑पुरुष बहुवचनाच सर्वनाम॑). uis तुम्ही अग्गिदनीन इकडेच असांत॑. मी मात्र जाऊन येतों.

तुम्ही pron  you (while addressing a person with respect). एकांस मर्यादान॑ बलावाच रीत॑. Note :- singular, second person. uis तुम्हाला आंगाला होईनातर॑ इकडेच बसांत॑. मी जाऊन ते आणतों.

तुम्ही-तुम्ही pron  each one of you. तुम्ही एकेक दनीं. Note :- singular as well as plural, second person. uis तुम्ही-तुम्ही तुम्च॑-तुम्च॑ काम करींगांत॑. मला हाताचान होईना.

तुरंग n  jail. तुरंगा. कारागृह. दंड मिळ्लत्यांस॑ बंध करून ठिवाच ठिकाण. बंधखाना. कैद. uis दक्षिण-आफ़्रिकाच नेता नेल्सन मंडेला सत्तावीस वर्ष तुरंगांत असलांपिरी बाह्येर येताना पूरा देशीन उत्साहाच आर्भाटांत त्यांस स्वागत करले.

तुरंगा n  jail. तुरंग. कारागृह. दंड मिळ्लत्यांस॑ बंध करून ठिवाच ठिकाण. बंधखाना. कैद.

तुरीच दाळ n  a pulse. thoor dhal. तूर दाळ. uis सस्याहारी लोकांस आंगाला प्रोटीन मुख्य होऊन तुरीच दाळांतून मिळते.

तुरीचपूड n  a mix of roasted and powdered grams and dhals for eating with cooked rice. भाताचपूड. भाताच बरोर कालिवून खायाच वेगळ॑-वेगळ॑ दाळाच भाजून पूड केलते पूड पदार्थ. uis दिवसोडी सार सांभार खाऊन, एक दिवस वेगळ॑ एक खाम॑ म्हणून वाटताना भातांत तुरीचपूडीन तेलीन  मिळिवून खायाला बेष अस्त॑. 
 
तुला pron  for you. तुझ करतां. तुला म्हणून. uis सायनकाळी मी दुकानाला जाताना तुला कायतरीन पह्जे म्हणजे आणतों.

तुला n  the zodiacal sign of Libra. एक नक्षत्र राशीच नाव ;  तूळ in sm. uis तुला राशीला संबंध झालते तीन नक्षत्र आहे, चित्ता (चित्रा), स्वाति अणी विशखा.

तुला n  a weighing balance. भार/वजन पाह्याच यंत्र. uis घरोघर येऊन जुने पेपर घेणारांकडे हे काळांत "डिजिटल-तुला" असत॑ अणी त्यामळे बरोरल॑ वजन करतील म्हणून अम्ही म्हणींगताने, कां म्हणजे असलत॑ तुला पणीन उणे वजन दाखिवास्क॑ चोरटपण॑ कराला होईल. 

तुलाभार n  weighing oneself or a devotee against an item offered as oblation to God. नवस करून स्वंत/एकांच भाराच तुल्य एक वस्तु देवाला अर्पणा करणे. uis गुरुवायूर श्रीक्रिष्ण क्षेत्रांत लेंकरांच तुलाभार कराला कद्दी पाव्हो भरून गुंप असते.

तुल्य adj  equal, comparable. सम॑. अग्गि विधांतीन एकसारख॑ असाच॑. uis "तू मझ॑ तुल्य" म्हणून सांगून हनुमानाला श्रीरामा भेटींगाच दृश्य अठींगट्लतर॑ अम्च॑ मनांत अत्यंत भक्तीच भाव येते.

तुळसी n  holy basil. एक ल्हान पवित्र झाड/झुडूप ; तुलसी/तुळस in sm. uis (1) पूजाला म्हणून तोडाच तुळसी पाणींत विसलताने, अस॑ सांगणे आहे. (2)पवित्रता अणी भक्तीच चिन्ह म्हणून तुळसी झाडाला हंदू धर्मांत एक श्रेष्ठ स्थान आहे.

तुळसीकाष्ट n dried tulasi stems. वाळलते तुळसी पेड. uis देवपूजाला गंधोदक करताना तुळसीदळ मिळ्ळ नाहीतर॑ तुळसीकाष्ट तरीन घालूया.

तुळसीदळ॑ n  tulasi leaf. तुळसीच पाला/पान. uis दिवसोडी एक दोन तुळसीदळ पाणींत घालून पीलतर॑ आंगाला चोक्कोट म्हणतात॑.

तुळसीदळ॑ n  shoots and two leaves immediately below it in a tulasi plant. तुळसी झाडाच नव होऊन झालते पालाईं (अंकूरीं) तज खाले असाच दोन पालाहीं. uis देवपूजाच वेळी गंधोदक-तीर्थ करताना तज बरोर एक दोन तुळसीदळ पणीं घालणे आहे.

तुळसीपूजा n  pooja  performed by ladies to tulasi. बायके तुळसीला कराच पूजा. uis दिवसोडी तुळसीपूजा कराच बायका घराला शोभा देतात॑.

तुळसीमणी n  beads made of dried tulasi stems. तुळसी काष्टांत॑ केलते मणी. uis तुळसीमणीच माळ घालींगणे एक चोक्कोट चिन्ह म्हणून देवनिष्ठा कराच भरून दादिगे वापरतात॑. 

तुळसीमाला n  necklace made of tulsi beads. तुळसी मणींत॑ केलते माळ॑. uis दुकानांतून तुळसीमाला घेताना बरोर पाह्यींगून घेम॑, कां म्हणजे, ते तुळसीमणींतून केलतेचका, नाही वेगळ॑ कोण्तकीका म्हणून सांगाला होईना. 

तू pron  you. दुसर॑ एक व्यक्तिला एकवचनांत॑ बलावाच रीति. Note :- second person singular. uis अम्ही तिकडे जायाला जात नाही. तू पह्जेतर॑ जाईंगे.

तूक n  weighing. भार/वजन पाह्णे. तूकम घालणे. uis अम्च॑ घरांत काल आलते जुने पेपरवला बरोर तूक घाट्लाका म्हणून मला संदेह आहे, कां म्हणजे गेल महिना तेवढ॑च पेपर बारा किलो होत॑, पण यंदा दहा किलोच होत॑.

तूकम n  weight. वजन. भार. Note :- from Tamil. uis  घरांत॑ येऊन जुन॑ पेपर घेणार लोकांकडे वागताना अम्ही दत्तन/जत्तन असाम॑. कां म्हणजे, तूकम करताना एमारिवाला पाह्तील॑.

तूकम-घालणे vt  to weigh. भार/वजन पाह्णे. Note :- from Tamil.

तूकम घालणे id  to assess or to seize up (a person etc.). (एकाला) इषोबाच डोळेवाटी पाह्णे. एकाला पाव्हून तज स्वभाव इषोब करणे. Note :- from Tamil. uis अम्च॑ ऑफीसाला नव॑ होऊन आलते अधिकारी अग्गिदनासीन बरोर तूकम घालून पाह्यल नंतरच॑ कायतरीन जवाबदारी त्यांस देईल॑ म्हणून वाटते.

तूप n  ghee. clarrified butter. विघरिवून कढिवलते लोणि. uis साराला तूपाच फोड्णी घाट्लतर॑ घम्मशी (खम्मशी) वास येईल॑.

तूपकेळ॑ n  guava fruit. पेरु. बेरू. जाम. जांब. uis दक्षिणी मराठीच कित्येक लोके पेरूला तूपकेळ॑ म्हण्तात॑, पण अण्की कित्येकदने सीताफळाला तूपकेळ॑ म्हणतात॑.

तूपकेळ॑ n  custard apple. सीताफळ. uis तूपकेळ॑ म्हणजे पेरूकी सीतफळकी, काय असलतरीन खायाला बेष गुळ्चिट असत॑ !

तूर दाळ n  a pulse. thoor dhal. तुरीच दाळ. uis दोन वर्षाच पुढे किलोला पन्नास रुपे होतते तूर दाळ अत्ता ऐंशी रुपेच व॑र विकत आहे.

तृण॑ n  grass. गवत॑. गौत. uis पश्चिम बंगाळाच मुख्य मंत्री ममता बनर्जी त्यंच नव॑ पार्टी आरंभ करताना तला "तृणमूल कॉंग्रस" म्हणून नाव ठिवाला मुख्य कारण काय म्हणजे, त्यंच पार्टी साधरण लोकांच बरोर मिळून असून त्यंच कष्टाला अग्गीन समाधान द्याच उद्देश आहे म्हणून कळिवाला होत॑. 

तृण॑ fig  next to nothing. फार थोड. अल्प॑. uis  कंप्यूटराच विषयीं तला एक तृणपणीं कळनातरीन फार कळ्लत्यास्क॑ करींगतो.

तृतीया adj  third. तीनाच क्रम संख्या.

तृतीया n  third day of lunar fortnight. चांद्रमान पक्षाच तिसर॑ दिवस. uis वैशाख महिनेच शुक्लपक्षाच तृतीया दिवसी याच अक्कतीजाच सणाला  "अक्षय तृतीया" म्हणून पणीन सांगतात॑.

तृप्त adj  satisfied. satiated. contented. संतृप्त॑. संतुष्ट॑. uis पोट भरून जेऊन तृप्त होऊन बसलाहे तो अत्ता !

तृप्ती n  satisfaction. content. संतृप्त॑. संतोष. uis तृप्ती झाल नाहीतर॑ अण्कीन थोड खा कां.

ते pron  that. दूर असाच एक साधनाला उद्देश करून सांगाच गोष्ट॑ (एकवचन॑). Note :- applied to neuter gender, singular. uis तिकड असाच ते पुस्तक मला आणून देतोसका ?

ते pron  those. दूर असाच एकापक्षा जास्ति साधनांला उद्देश करून सांगाच गोष्ट॑ (बहुवचन॑). Note :- applied to neuter gender, plural, along with अग्गीन/अस्कीन. uis मागल॑ बीदींत असाच दाळ-तांदूळ दुकानला पाष्टे मी गेलसतम्हा चार किलो तांदूळ, एक किलो दाळ, एक लिटर चोक्कोट तेल अणी शंभर ग्राम हिंग एवढ्यालीन पैसे देऊनटाकून आलों. तू अत्ता तिकड जाताना ते अग्गीन आणशीलका ?

तेजस n  luster. वैभवाच प्रकाश. uis स्वामी विवेकानंदाच तोंडांतल॑ तेजस पाह्तानाच अम्हास कळते तेनी एक महान मनुष म्हणून.

तेजस्वी adj  lustrous. वैभवाच प्रकाशाच॑. uis मध्वाचार्यांच चित्र पाह्तानच अम्हास कळते, तेनी एक तेजस्वी मनुष म्हणून.

तेढा adj  crooked. वंकड॑. वक्र. आढा-तेढा. uis तजकडे वागताना थोड दत्तन असाम॑, कां म्हणजे, तज स्वभाव बर॑ नाही, तेढा मनुष तो.

ते-ते pron  each of those individual things. प्रती एकीन. Note :- applied to neuter gender, singular and plural uis एक-एक प्रश्नालीन तू अडव॑ येणे नोको, ते-ते विषय कसतरीन अपाप राहूनजाईल॑.

तेथे adv  there. तथे. तत्त॑. तिकडे. ते ठिकाणी. ते ठामी ; तिथे/तेथे in sm. uis टीवींत अग्गीन पाह्ताना सगळ॑ विधांतीन चैना उदंड बेष वाढलते राज्यास्क॑ दिसते, पण, तेथे जाऊन पाह्यलतरच॑ निज काय म्हणून कळल॑. 

तेथे-तेथे adv  in all those places respectively. तथे-तथे. तत्त॑-तत्त॑. तिकडे-तिकडे. अमुक-अमुक ठिकाणी. uis होळी सणाच दिवसी मझ॑ नव॑ पंढ्र अंगींत बीदींतल॑ पोरे रंग बडिवले. घराला येऊन बेष धुवलांपिरीपणीन रंग पूरा गेल नाही, तेथे-तेथे तंबड रंग अत्तापणीं आहे.

तेनी pron  those people (third person plural pronoun). त्यनी. ते लोक॑ (तीसर॑पुरुष बहुवचनाच सर्वनाम॑). Note:- applicable to both genders of humans, gender-wise and collectively ; but not to non-humans. For non-humans (and inanimates)  ते is used sigularly, plurally, both gender-wise and collectively.

तेनी-तेनी pron  each-for-himself individually. त्यंच-त्यंच पाड॑. Note:- (1) पाड in Tamil means 'unto itself'. (2) It is used in a singular sense. Where there are different groups of people, then each group is treated as an individual group.

तेपर्यंत adv  till then. ते वेळ पर्यंत. तम्हा पर्यंत. ते पतोरी. ; तोपर्यंत in sm. uis लोकसभा एलक्षनाच वोटिंग आजच संपले. तज परिणाम सोमवार कळल॑. तेपर्यंतीन अत्तच॑ सरकार पुन्हाहीन येईलका म्हणून सांगाला होईना.

तेरमा n  the third day after today. आज सोडून तीन दिवस नंतरल॑ दिवस. तेरमा दिवस. उद्या-नाही-तेरमा. तेरमाशी ; तेरवा in sm. uis भारताच प्रधान मंत्री मोदीजी आज इसरेलांत आहेत॑. तेरमा जर्मनींत॑ अस्तील॑.

तेरमा n  the third day before today. आज सोडून तीन दिवस मागल॑ दिवस. तेरमा दिवस. काल-नाही-तेरमा. तेरमाशी ; तेरवा in sm. uis तेरमा आलते परीक्षाच रिसल्ट पाव्हून तला फार संतोष झाल॑, कां म्हणजे चोक्कोट मार्क घेऊन जिंतला म्हणून. 

तेरमाशी n  the third day after today. आज सोडून तीन दिवस नंतरल॑ दिवस. तेरमा दिवसी. उद्या-नाही-तेरमा. तेरमा. uis उद्या तुला येऊन पाह्याला मला सौकर्य नाही, तेरमाशी आलतर॑ घरांत असशीलका ?

तेरमाशी n  the third day before today. आज सोडून तीन दिवस मागल॑ दिवस. तेरमा दिवसी. काल-नाही-तेरमा. तेरमा. uis मी तेरमाशी तला हुडुकींगून गेलों तरीन पाह्याला झाल नाही.

तेरा adj  thirteen. बाराच नंतरच संख्या. uis त्यंच शिष्यांच बरोर क्रिस्तू शेवटल॑ जेवणे करताना तेरा लोके होते म्हणून क्रिस्तुधर्मांत॑ तेरा संख्याला अपशकुन म्हणून सांगतात॑.

तेरा-पेरा n  helter-skelter. disorderly. गजबिज. घंदरा-घोळा. इकडे-तिकडे. अवंदर॑ (Kannada). uis नेसींगटलते कापड भोईवर तेरा-पेरा पडलसाच पाव्हून तज माय ते पूरा गुंडाळून व॑र काढून ठिवले.

तेरावा adj  thirteenth. तेरावां क्रमाच संख्या. uis तेरावा संख्या अपशकुनाच म्हणून साधारण होऊन होटलांत अग्गीन तेरावा संख्याच खोली असत नाही.

तेल n  oil. तैल. uis खायाच पदार्थ तेलांत तळाच पक्षा नुस्त भाजून खाल्लतर॑ आंगाला चोक्कोट म्हणतात॑.

तेलकट adj  oily. greasy. तेलाच चिक्कट॑. (पदार्थांत॑) आवश्या पक्षा अधीक तेल असणे. uis होटेलांत॑ भाजी, पूरी, वडे, धिरडे वगैरा अधीक तेलकट असते. तेलकटाच पदार्थ खालतर॑ सुलुभांत॑ जीर्ण होयना म्हणून वय झालते अप्रूपांत॑ होटलाल जातील॑.

तेलघाणा n  oil mill. तेल काढाच यंत्र. तेलाच गिरणी. uis जुने काळांत तेल काढाला तेलघाणा अग्गीन होत तरीन, हे काळांत तसलते व्यवस्था फार अप्रूप झालाहे. तज बद्दिल थोर-थोर फाक्टरींत तेल उत्पत्ती करतात॑. 

तेलतवा n  frying pan. तेल तावून पदार्थ कराच भांडि. uis नोन-स्टिक तेलतवा वापराला सुलूभ असत॑ तरीन आंगाला ते चोक्कोट नहो म्हणून सांगतात॑.

तेलवाला n  oilman. तेली. तेल विकणार मनुष. uis सूपर-मार्कटांत की दुकानांत की जाऊन पॅकटांत मिळाच तेल घेणेमळे हे काळांत अग्गीन घरो-घर येऊन तेल विकाच तेलवाले दिसाल पणीन मिळना.

तेली n  oilman. तेल विकणार. तेलवाला. uis बैल बांधलते भुवरांत तेल काढून घरो-घर येऊन तेल विकाच तेलींस हे काळांत दिसाल पणीन मिळना.

तेवढ॑ adj  that much. एक कार्य, अथवा, एक वस्तु कित्ति आहे म्हणून सांगाच॑ ; तेवढा in sm. uis अम्ही क्रिकेट मेट्च पाह्याला जायापुढ॑ स्टेडियमांत॑ फार गुंप असल॑ म्हणींगट्लों. पण, तिकड जाऊन पाह्यलावर गुंप तेवढ॑ काहीं न्होते म्हणून कळ्ल॑.

तेवढ॑ adj  so many. that many. सर्व. uis तेवढ॑दनीं तला उपदेश देलहोते तरीन, तो कोणालीं सांगनास्क॑ हे चूक काम केला.

तेवढीन adv  all that. all those. ते सग्ळीन. uis जेऊन उठताना ताटांत काहीं उरिवताने, तेवढीन सावडून खाऊनटाकूनच उठाम॑.

तेवीस adj  twenty-three. बावीसाच नंतरच संख्या. uis बंगळूरांत अम्ही राह्याच गिरिनगरांतून बन्नेरघट्टा नॅशनल-पार्क तेवीस किलोमीटर दूर आहे म्हणून निघलों. पण ते तीस किलोमीटर दूर आहे म्हणून जाऊन पावतानाच कळ्ळ॑ !

तेहतीस adj  thirty-three. बत्तीसाच नंतरच संख्या. uis बंगळूरांत अम्ही राह्याच गिरिनगरांतून बन्नेरघट्टा नॅशनल-पार्क कृत्य तेहतीस किलोमीटर दूर आहे.

तैल n  ayurvedic oil. आयुर्वेदाच तेल. uis आयुर्वेद औषदाच कोण्त तैलहीं चोक्कोट वासाच असत॑.

तैल n  oil. तेल. uis कुत्तालम, होगेनेक्कल असलते ठिकाणी आंग पूरा तैल लावींगून व॑रून पडाच नदीच पाणींत स्नान करालकी, नाही नुस्त मालीश करालकी आलते भरून लोके गुंप गुंडालींगून ओठाकलसाच पाव्हूया.   

तो pron  he (third person singular pronoun). ते मनुष.(तीसर॑पुरुष एकवचन॑ सर्वनाम॑). uis तो मला अवमान कराला प्रयत्न करलतर॑ मी तला उगे सोडना.

तोट्टि n  an earthen flower-pot. ल्हान झाड-झुडूप रोवाच कुंडि. Note :- from Tamil. uis मला बागाच काम कराला भरून अवडल तरीन, घरांत असाच बागांत दीडशे तोट्टि आहे-ते-करतां दिवसोडी पाणी घालून घालून देव दिसूनजात॑ मला !

तोट्टि n  a masonary tub (for storing water etc.). (पाणी धरून ठिवाच) सिमेंटाच टब. Note :- from Tamil. uis भट्टींत बरोर तय्यार झाल नाहीते वीट अग्गीन विघरूनदे म्हणून भिंत बांधाच पुढे ईट/वीट/विटकर अग्गीन पाणी भरलते तोट्टींत बेष बुचकळून भिजिवणे आहे.

तोड n  diamond stud. कानांत घालाच वज्राच आभरण॑. uis "ब्ळू जॅगर" वज्रांत करलते तोड फार अप्रूप म्हणून तज मोल पणीन उदंड असते.

तोडणे vt  to pluck. उप्पडून काडणे. uis गेल वार॑ अम्च॑ घरांतल॑ बागांत उगलते गुलाबीच फूल पाह्याला फार बेष होत॑. पण बीदींत जात होतते  कोणकी एकली मझ॑ डोळेच समोरच ते तोडींगून गेली.

तोडणे vt  to break. मोडणे. चूर करणे. uis चोक्कोट वासाच चंपकाच झाड अम्च॑ घरांत आहे तरीन, सगळे फूलीन व॑रच॑ फांटांत असाकरतां, फांटा तोडनास्क॑ ते अग्गीन तोडणे नंखर॑ प्रयासच॑.

तोडफोड n  demolition. मोडून विनाश करणे. 

तोड्लावणे n  side dish. तोळ्लावणे. तोंडलावणे. जेवणाला रूच द्याच पदार्थ ; तोंडीलावणे in sm. Note :- as per a Sanskrit rule, where, if ण्ड is followed by ल/ळ, then the ण्ड is dropped. Hence तोंड+लावणे becomes तोळ्लावणे. uis एकदा अम्ही कोडैकनालाला जाताना वाटेंत दिंडिगलांत एक होटलांत पाष्टेच पल्हार खाया करतां बंडी राह्ते करून उत्तरलों. तिकडे इड्ळीच बरोर खायाला नारळीच चट्णी, कांदाच चट्णी अणी मोळगापोडी-तेल अस॑ तीन विधाच तोंड्लावणे देला.

तोढा n  a thick pulling-rope used for lifting water from a well, canal etc. ओढा. आड, कालवा यांतून पाणी शेंदाला उपयोग कराच॑ चरांट. Note :-  1. properly ओढा. 2. from ओढणे. uis आडांतून पाणी शेंदाला बालदीला (बादलीला) बांधलते चरांटाच तोढा खजून खजून तुटाच स्थितीला आल-ते-करतां आज संध्याकाळीच पुढेच एक नव॑ चरांट घेयींगून येम म्हणून म्हणींगटलोंहें.

तोणतोणा n  a food preparation similar to कढी, but with lots of greens in it. पालक, नाहीतर॑, चवळीच पाला, नाहीतर, दंडाच पाला असलते घालून कराच कढी सार्खल॑ एक कालवण. uis तोणतोणांत कित्येकदन॑ तुरीच दाळ पणीन घालणे आहे. पण तोणतोणा वृताच संपाकाला केलतर॑, जिरे मिरे घालून (दाळ नाहीस्क॑) करतील॑.

तोतर॑ adj  stammer. तोंतर॑. तोतरून बोलणार. बोलताना शब्द अडचण होऊन येणे. uis तोतरपण॑ कां येते, ते राह्ते कराला उपाय कायतरीन आहे का, हे दोन प्रश्नालीन बरोरल॑ उत्तर नाही. 

तोप n  gun. cannon. तोफ. युद्धाच एक उपकरण. uis बिजापूर किल्लांत असाच "मालीक-ए-मैदान" तोप भूलोकांतच सग्ळ्यांचीन पक्षा थोर तोप म्हणून सांगतात॑.
 
तोप्पे n  pot-belly. paunch. थोर झालते पोट. तोंडे (Tamil). Note :- from Tamil. uis थोर तोप्पे असणारांस लवून षूसाच लेस बांधाला पणीन कष्ट होईल॑.

तोफ n  gun. cannon. तोप. युद्धाच एक उपकरण. uis दुसर॑ लोक-युद्धांत सिंगपूराच व॑र जपानाच सेना आक्रमण करताना तिकडे होतते तोफ ब्रिटीषांस॑ बरोर युद्धाला आणिवाला झाल नाही, कारण, ते अग्गीन स्थिर होऊन समुद्राला पाव्हून ठिवल्होते अणी जपानाच सेना मागेपटीसून आक्रमण करले, हेमळेच.     

तोरण n  festoons of mango leaves, flowers etc. hung over doors. अंबाच पान, फूल असलते अलंकाराकरतां कवाडाच व॑र लोंबून घालाच. uis गणेश उत्सवाच वेळी तोरण बांधाला म्हणून विकाच अंबाच झाडाच पान भयंकर मोल असते म्हणून अम्ही तीन चार दिवसाच पुढेच ते घेऊन ठिवणे आहे.

तोल n  weighing. weight. भार. वजन. uis अम्च॑ घरच॑ मागे असाच भाजी-पाला दुकानांत फूलकोबी कित्येकदपा तोल करून विकल॑, अणी कित्येकदपा तोल करनास्क॑ एक-एकाला एवढ॑-एवढ॑ मोल म्हणून सांगून विकल॑. 

तोलणे vt  to weigh. भार कित्ति आहे हे पाह्णे. वजन पाह्णे. uis जांभळ फळ भयंकर मोल झालाहे-ते-करतान दुकानांतून ते घेताना तोलणे बरोर करतोका म्हणून बेष पाह्यींगाम॑.

तोला n  a unit of measure for weighing gold and silver. सोनेचीं रुपेचीं वजन कराच एक माप ; तोळा in sm. uis एक तोला सुमार साडे-अक्रा ग्राम वजन असत॑.

तोळ्लावणे n  side dish. तोड्लावणे. तोंडलावणे. जेवणाला रूच द्याच पदार्थ ; तोंडीलावणे in sm. uis पाष्टे टिफ़्फ़िनाला पोंगलाच॑ बरोर तोळ्लावींगाला 'सुंडेकायीच॑' गोज्जु असलतर कित्ति रूच असल॑ म्हणून ते खाणारांसच॑ कळल॑. Note :- this DM word follows a Sanskrit rule, where, if ण्ड is followed by ल/ळ, then the ण्ड is dropped. Hence तोंड+लावणे becomes तोळ्लावणे.

तोंड n  face. मुख. uis तोंडाच सौदर्याच पक्षा मनाच सौदर्य बेष असाम॑.

तोंड n  mouth. मुखाच एक अवयव. uis केम्हा पाव्हो/पावो तोडांत बोट ठींगून असतो तो. पाह्ताना कंठाला वाटते मला. 

तोंड कवळणें id  to put words into mouth. तोंडांत काडी ठिवणे. दुसरेच गोष्ट अण्कि एकला सांगिट्ला म्हणून करिवणे. uis मझपाड मी उगे बसल्होतों तरीन, झालते अवघड विषयाला अग्गीन मीच कारण म्हणून अग्गिदनालीन कळिवास्क॑ मझ॑ तोंड कवळूनटाकला तो. 

तोंड घालणे id  to interfere unnecessarily. आवश्य नाहीस्क मध्ये पडणे. uis बीदींत दोघदनेंच मध्ये थोर भांडा-भांडी होत असतना आवश्य नाहीस्क॑ तज मध्ये तोंड घाट्ला अणी तलाहीं बेष मार-पीट मिळ्ळ॑. 

तोंड दाखिवणे id to face upto something (as if nothing has happened). धैर्यांनिशी समोर पाह्णे. uis मझ लेंकीच वराडांत॑ "रिसप्षनाला" कोणाचकी  शिपारीशांत॑ गाणेच कचेरी एर्पाड केलोतों. पण, कचेरी केलत्या ते कार्यक्रम चित्रवध करून मझ॑ मान काढूनटाकला. मला नवराच घरच लोकांला तोंड दाखिवाला होयनास्क॑ झाल॑.

तोंड पाह्त बसणे id  to keep staring  like a dumb loutish person at someone. ढेंगास्क॑ दुसरेला पाह्त बसणे. uis विषय कळ्ळते मनुषास्क॑ तो पणीन पंडितांच बरोर चर्चा कराला गेला तरीन, नंतर॑ नुस्त तोंड पाह्त बसामते पडल॑. 
   
तोंड बांधणे met  to gag. बोलाला सोडनास्क॑ उगे बसिवणे. 

तोंड लांब करणे met  to get peeved and show the displeasure. असंतोष दाखिवणे. uis अनावश्य काम करलतेला मी तला बेष शिवादेलों म्हणून अत्ता तो तोंड लांब करींगून बसलाहे.

तोंड ल्हान होणे met  to feel peevish. to cut a sorry figure. चूक केलते करतां लाज वाटणे. uis कोणाला पाह्यलतरीन परवा करनास्क॑ अहंकारांत हिंडत होत-ते मनुष, अत्ता तोंड ल्हान करींगून बसलाहे. विचारताना कळ्ळ॑, तज घरांतच॑ कोणीन तला परवा करत नाहीत म्हणाच विषय बाह्येर सग्ळ्यांसीन कळूनगेल॑त्यामळे म्हणून अस॑ झाल॑ म्हणून.   

तोंड वंकड करणे met  to sneer. एळक्कार दाखिवणे. उणीवता दाखिवणे. uis कोणतरीन चोखोट उद्देशांत तला काहीं उपदेश देलतर॑ ते बरोरल॑ रीतांत स्वीकार कराला तला कळना. तोंड वंकड करींगून बसतो.

तोंड वाळणे vi  to feel thirsty. जिव्हाळा होणे. तान होणे. दाह होणे. uis उन्हाळाच दिवसी केम्हाहीं तोंड वाळत असलतर॑ चाय पीलतर॑ ते उणे होईल.

तोंडलावणे n  side dish. तोळ्लावणे. तोड्लावणे. जेवणाला रूच द्याच पदार्थ ; तोंडीलावणे in sm. Note :- see remark against "thoLlaavaNe".

तोंडाच मांड्या fig  pointless utterances. एक कार्यालीं प्रयोजन नाहीते बोली. uis थोर उदार मनाच मनुष म्हणून दाखींगाला भरून दान-धर्म कराच विषीन बोलतील तरीन लोकांस कळूनगेले, तेनी बोलाच अग्गीन नुस्त तोंडाच मांड्या म्हणून. 

तोंडाला आलते fig  unthinking utterances. योचना करनास्क॑ कराच बोलणे. uis दुसरेंच मन्न दुखिवून बोलाच दंडक तला आहे म्हणून कळींगूनपणीन, मी तला पाह्याला गेलतम्हा कोण्तकी एक ल्हान विषय काढींगून तोंडाला आलते बोलाच ऐकून मला फार बेजार वाटल॑.

तोंडाला बडिवलास्क॑ बोलणे id  to retort rudely. अवमान करास्क॑ उत्तर देणे/बोलणे. uis कोण्त विषय झालतरीन तोंडाला बडिवलास्क॑ बोलतो म्हणून तजकडे बोलाला मला थोडकपणीन अवडना.

तोंडांत काडी ठिवणे id  to put words into mouth. तोंड कवळणे. दुसरेंच गोष्ट अण्कि एकला सांगिट्ला म्हणून करिवणे. uis अम्ही भाऊ-भावंडेंच मध्ये आलते मनथापाला अग्गीन अम्च॑ शेदारलाच कारण॑. केम्हा पाह्वो स्वंत बुद्धी नाहीते मझ॑ थक्टा भाऊच तोंडांत काडी ठिवून ठिवूनच तस झालते.

तोंडे  n  pot-belly. paunch. थोर झालते पोट. तोप्पे (Tamil). Note :- from Tamil. uis अमेरिकाला जावून उतरतांतरून तिकडल॑ कस्टंस अधिकारीच तोंडे पाव्हून मला हांसू हांसू आल॑. 

तोंतर॑ n  stammer. तोतर॑. बोलताना शब्दाच अडचण होणे ; तोतर in sm.uis तोंतरपण॑ कां येते, ते राह्ते कराला उपाय कायतरीन आहे का, हे दोन प्रश्नालीन बरोरल॑ उत्तर नाही. 

त्याग n  sacrifice. स्वताला नोको म्हणून सोडून देणे. uis स्वार्थ लोकांस त्याग म्हणाच गोष्टाच अर्थ कळलका म्हणून संदेह आहे मला. 

त्याग n resignation. काम सोडणे. उद्योग सोडणे. uis लांच घेतो म्हणून आरोप आलकीनी (आलकी नाही) कामांतून त्याग देऊन पळाला पाह्यलत्याला समेच धरून किलुपांत घालूनटाकले.

त्यागपत्र n  resignation letter. काम सोडतों म्हणून लिव्हून द्याच पत्र. uis अत्ता-जवळ॑ बहुजन-समाजवादी कक्षीच अध्यक्ष मायावती राज्यसभांत त्यागपत्र देतें म्हणून घोषणा करतानच॑ उपराष्ट्रपती ते सम्मत करूनटाकले.   

त्यागी n  one who has given up worldly matters. वैरागी.

त्रयोदशी adj  thirteenth day of each lunar fortnight. एक पक्षाच तेरावां दिवस.

त्रास n  vexation. मनाच कष्ट.

त्रास n  trouble. कष्ट. उपद्रव. तंटा.

त्रिकाल n  morning  noon and evening. पाष्टे, दुपार, सायंकाळी हे तीन वेळ. uis बाली देशांत॑ सगळ॑ साळेंतीन सकल विद्यार्थीनीं त्रिकाल संध्यावंदन करणे आहे मात्र नोहो, कित्येक टी.वी. अणी रेडियो स्टेशनांत पणीन त्रिकाल संध्याच प्रसार करणे आहे.

त्रिमूर्ती n  Hindu triumvirate of Brahma Vishnu and Siva. ब्रह्मा, विष्णू, महेश्वर. uis बाली देशांत॑ हिंदू धर्म आचरण करणार लोके ब्रह्मा, विष्णू शिव अस॑ तीन प्रत्येक प्रत्येक देवांच पूजा करत नाहीते, पण त्रिमूर्तीच पूजा करणे आहे.

त्रिवेणि संघम n  confluence of Ganga Yamuna and Saraswati rivers. गंगा, यमुना, सरस्वती हे तीन नदीहीं मिळाच ठिकाण.

त्रिशंकु स्वर्ग fig  a figure of speech meaning "neither here nor there". इकडीन नाही तिकडीन नाही म्हणाच अवस्था. uis इकडल॑ चोखोट काम सोडूनटाकून तो गळ्फाला गेला. पण, सहा महिनांत॑ तिकडल॑ काम बरोर पडलनाही म्हणून वापस येऊनगेला. अत्ता एकडीन नाही तिकडीन नाही म्हणून त्रिशंकु स्वर्गांत॑ बसलाहे.
   
त्रिशूल n  trident. त्रिशूल आयुध. uis त्रिशूल महादेवाच आयुध म्हणून हिंदू धर्मांत॑ विश्वास करतात॑.

त्रेचाळीस n  forty-three. बेचाळीसाच नंतरल॑ संख्या.

त्रेतायुग n  second of the four yugas. चार युगांत॑ दुसर॑ युग. अवतार. uis वामन अवतार, परशुराम अवतार अणी श्रीराम अवतार अस॑ तीन अवतार महाविष्णू त्रेतायुगांत॑ काढले.

त्रेपन n  fifty-three. बावन्नाच नंतरल॑ संख्या.

त्रेसष्ट n  sixty-three. बासष्टाच नंतरल॑ संख्या.

त्रैलोक्य n  three worlds of Earth Heaven and Hell. भूमी, स्वर्ग, नरक॑, हे तीन लोक.

त्र्याऐंशी n  eighty-three. ब्याऐंशीच नंतरल॑ संख्या.

त्र्याण्णव n  nintey-three. ब्याण्णवाच नंतरल॑ संख्या.

त्र्याहत्तर n  seventy-three. बाहत्तराच नंतरल॑ संख्या.


थ

थ the sixteenth consonant of Dakshini Marathi. दक्षिणी मराठिच सोळावां व्यंजन॑.

थळ-थळ adj  shining. lustrous. झळक. uis योग, प्राणायाम अणी ध्यान करणारांच तोंड केम्हीन थळ-थळ अस्ते.

थाटणे vt  to display with intention to impress. दुसरेंच प्रशंसाला म्हणून काढून दाखिवणे.

थाटून-ओठाकणे vt  to draw oneself to full height. आंग व॑र होढून/ओढून ओठाकणे. थाटून-होठाकणे. uis पह्यिलेच सात फ़ुट उंच अणी भीमाकार आंग आहे तला. लोकांस भें दाखिवाकरतां थाटून ओठाकाच आवश्यच नाही तला.

थान n  woman's breast. स्तन. uis बायकांस॑ थानाच कॅन्सर आलतरीन बरोरल॑ वेळी, म्हणजे कॅन्सर आल॑ म्हणून कळून समेच, ऑपरेशन करींगून, आवश्याजोक्त॑ ओखद घेवून डॉक्टराच निर्देश बरोर आचरण करलतर॑ आंग बरोर होईल. 

थान देणे vt  to breast feed. to suckle. लेंकराला मायेच दूध देणे. ढोसणे. ढोंचणे. पाजिवणे. uis हे काळाच भरून नव॑ युवतीलोक॑ लेंकरांस थान देणे सोडून, दूधाच पंप प्रयोग करून दूध बाह्येर काढून बोट्टलांत घालून लेंकरांस देतात॑.

थाप n  a gentle pat. ताप. तळहाता वाटि हळ्ळु मारणे.

थापटणे vt  to pat gently. तापडणे. थापडणे. तळहात हळ्ळु लागिवणे.

थापडणे vt  to pat gently. तापडणे. थापटणे. तळहात हळ्ळु लागिवणे. uis पळा-पळी खेळत अस्ताना खाले पडून घाव लागींगून मझ नातू रडत मझकडे आला. नंखर थापडून देलाव॑र रडणे राह्ते केला.

थापडणे vt  to rub gently. to massage lightly. हळ्ळु चोळणे. हळ्ळु रगडणे. uis एक वारापसून मझ॑ पाठ लचक धरून होत॑. आज थोडक॑ अमृतांजन लावून थापडला नंतर॑ बर॑ झाल॑. 

थांबणे vt  to stay. to put up (in). to reside.  राहणे. असणे. uis अम्च॑ गामाला तुम्ही आलाहेंत म्हणून मला कळ्ळ॑. कोठ थांबलाहेंत म्हणून कळिवलतर॑ मीच येऊन तुम्हाला पाह्तों.

थांबणे vt  to wait. राखणे. uis जुने काळांत थोर-थोर स्टेशनांत ट्रेन पंध्रा मिनिट तीस मिनिट थांबत होत॑, पण अत्ता अग्गीन पोणावांटा स्टेशनांतीन दोन दोन मिनिटच थांबते.

थांबिवणे vt  to detain. राखिवणे ; थांबवणे in sm. uis मी बॅन्कांत रीजनल-मॅनेजर म्हणून काम करत अस्ताना एकदपा गुलबर्गाला गेल्होतों. पर्तून याच ट्रेन धराला स्टेशनाला येताना वेळ होऊनगेल॑ तरीन तिकडले स्टेशन-मास्टर ट्रेनाला पंध्रा मिनिट मझकरतां थांबिवून ठिवले. 

थिंगाणा n  jumping around boisterously. अट्टहास करून उडी मारणे. uis  उन्हाळाच महिनेच सळेच सुट्टी येताना अम्ही लेंकरे अग्गिदनीन, म्हणजे चुलत भाऊ-भाऊंडे पणीन, आजा-आजीच घराला जाओं. तिकड॑ अम्च॑ थिंगाणा सोसाला होईनास्क॑ आजा-आजी कष्टि भोगतील॑.

थुंकणे vt  to spit. तोंडांतल॑ थुंका बाहेर थुंकणे. uis बसून असाच ठिकाणेंतच भोंताले थुंकत असाच लोकांस पाह्यलतर॑ कंटाळा येईल मला.

थुंका n  spittle. लाळ. uis पायरीच कोनेंत पान खाऊन थुंकलते थुंका पडलसाच पाव्हून अम्च॑ सोसैटीच अधिकारीलोके तिकड अग्गीन देवाच पेट लोंबिवून घाट्ले तरीन ते परवा करनास्क॑ ते पेटाच आजू-बाजू पणीन लोके थुंकाला आरंभ करले.

थेंब n drop of a liquid. द्रव्याच बिंदू. ठिमका. 

थैली n  bag. पिशवी. uis "एल.जी" हिंगाच हिरव॑ रंगाच थैली अम्च॑ ल्हानपणांत भरून प्रसिद्ध होत॑.

थोड adj  a little. थोडक॑ ; थोडा/थोडका in sm. uis बरोर तीन बडिवताना येतों म्हणून सांगट्ला तरीन तो अण्खीन आल नाही. थोड वेळ राहून पाह्मणे, येऊया.

थोड-थोड adv nearly. जवळ-जवळ॑. थोडक॑-थोडक॑. uis मझ॑ चुलतभाऊ पाह्याला थोड-थोड मझस्कच असल॑.

थोड-थोड adv  little by little. थोडक॑-थोडक॑. uis पोळत-पोळत असाच कॉफी पीणे म्हणजे मला होईनाच होईना. थोड-थोड फुंकून निविवून पीलतरच होईल॑.

थोडक॑ adj  a little. थोड ; थोडा/थोडका in sm. uis बस्सांत जाताना एकलाकडे थोडक॑ सरकून बैस म्हणून सांगताना तो मला मारालाच येऊनगेला.

थोडक॑-थोडक॑ adv  nearly. थोड-थोड. जवळ-जवळ॑. uis एक दिवस मी ट्रेनाच टिकट घ्याला क्यूंत ओठाकलसताना कोणकी एक मनुष मला पाव्हून मी थोडक॑-थोडक॑ पाकिस्थानाच अध्यक्ष परवेज़ मुषरफास्क॑ आहें म्हणट्ला.

थोडक॑-थोडक॑ adv  little by little. थोड-थोड. uis ते काम पूरा एकच दिवस काराम म्हणून काहीं नाही. एक-एक दिवसीन थोडक॑-थोडक॑ करलतरीन पुरे.

थोडक्यांत॑ adv  before/within a little while from now. थोड वेळाच आंत॑. uis आंगाला बर॑ नाही म्हणून डॉक्टराला पाह्याला म्हणून त्यंचकडे बसून एक घंटे झाल॑. मझ पक्षा पुढ॑ आंत गेलत्या थोडक्यांत बाहेर येईना म्हणून वाटते.

थोर adj  big. great. मोट्ठ॑. uis गेल महिना आलते थोर वारे-पाऊसांत अम्च॑ घरच॑ समोर होतते थोर झाड पडूनगेल॑.

थोरळा adj  elder. वयेंत॑ मोट्ठ॑ ; थोरला in sm. uis अम्च॑कडे अत्ता दोघदने  बोलूनटाकून गेलेकी, त्यांत थोरळा कोण ?

थोराड adj  very large. very stout. strapping. फार मोट्ठ॑. उदंड थोर.

थोर्वीपण॑ n  feeling of superiority. मोट्ठ॑ मनूष अस वाटींगणे. uis त्यंच घरचे पूराहीं उदंड॑ वाचलतनी. पण, तेनीच षाणेम्हणून थोर्वीपण आहे.

थोर्वीपण॑ n  dignified (behaviour). nobility. गांभीर्य. uis तेनी एवढे थोर उद्योगांत असून पणीं सगळां कडीन थोर्वीपणांतच वागाच॑.